Μετεκλογικές σημειώσεις: κέρδη, απώλειες και πρώτα συμπεράσματα

Του Αντώνη Γαλανόπουλου 

Πρωί Δευτέρας μετά από εκλογές. Όλοι κοιτάμε τα νούμερα. Ο καθένας αυτά που τον ενδιαφέρουν. Το ίδιο θα κάνω κι εγώ, επιχειρώντας μερικά γρήγορα συμπεράσματα πριν αρχίσουν οι επαγγελματικές και κομματικές αναλύσεις και πριν αρχίσουν να «προσφέρονται» οι προκατασκευασμένοι φακοί. Ο,τι ακολουθεί είναι απολύτως προσωπικές εκτιμήσεις και όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές η ενσωμάτωση των εκλογικών αποτελεσμάτων ήταν περίπου στο 98%. 

Πρώτα γενικά συμπεράσματα: Μια μεγάλη νίκη της στρατηγικής του Τσίπρα. Στην ανάλυση της ψήφου φαίνεται πως 1 στους 4 ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να ψηφίσει με κριτήριο την εκλογή πρωθυπουργού (βασικό μήνυμα των σποτ του ΣΥΡΙΖΑ). Φαίνεται πως η κομματική, η πολιτική και η κυβερνητική στρατηγική του πέτυχαν και πήραν τη πολυπόθητη νομιμοποίηση. 

Μια μεγάλη ήττα των δημοσκόπων. Καμία δεν μπορούμε να πούμε οτι έπεσε έστω και λίγο κοντά αυτή τη φορά (μπορείτε να τις δείτε όλες εδώ). Όπως παραδέχθηκε και ο Δημήτρης Μαύρος της MRB υπάρχει μεθοδολογικό πρόβλημα. Πρέπει να κάνουν ένα διάλειμμα, να διορθώσουν τα εργαλεία τους και μετά να επιστρέψουν. 

Προκύπτει ένα ζήτημα με την αποχή, η οποία κινείται στο 44% (στη πραγματικότητα γύρω στο 30%). Δεν χρειάζεται δαιμονοποίηση. Ακόμα κι αν μιλήσουμε με βάση το καταγεγραμμένο 44%, το ποσοστό δεν είναι συγκλονιστικό, αν πάρουμε υπόψη ότι το σύνηθες ποσοστό της αποχής είναι γύρω στο 25%, τις συνεχείς εκλογικές διαδικασίες, τους απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, τους απογοητευμένους του δημοψηφίσματος και τους ετεροδημότες. Προβληματική θα είναι μια πιθανή παγίωση αυτής της αποχής. Εκτιμώ, όμως, πως αυτό δεν θα γίνει και η αποχή θα επιστρέψει σε πιο «αποδεκτά» επίπεδα. 

Πολύ σημαντική είναι η ανάλυση της ψήφου των νέων και των ανέργων. Στους νέους το 40% επέλεξε ΣΥΡΙΖΑ, με δεύτερη τη ΝΔ (18%) και τρίτη τη Χρυσή Αυγή (11%). Ο Βασίλης Λεβέντης πήρε ελαφρώς μεγαλύτερο μερίδιο από το ΚΚΕ με τη δυνατή ΚΝΕ, ενώ το ΠΑΣΟΚ κέρδισε μόλις το 2,5% της ψήφου των νέων, το μικρότερο μερίδιο. Στους ανέργους έχουμε μια ανησυχητική εικόνα καθώς η Χρυσή Αυγή αποσπά το μεγαλύτερο ποσοστό (16,6%), με δεύτερη τη Λαϊκή Ενότητα (15,8%) και τρίτο το ΚΚΕ (14,5%). Ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίστηκε στο 12,9% και προφανώς χρεώνεται οτι δεν έκανε κάποια συγκλονιστική κίνηση για την καταπολέμηση της ανεργίας αυτή τη περίοδο. Στους ανέργους τα μικρότερα ποσοστά απέσπασαν η Ένωση Κεντρώων (5,9%) και το ΠΑΣΟΚ (5,1%). 

Ενδιαφέρον είναι πως φαίνεται ότι τα ταξικά στοιχεία της ψήφου διατηρούνται κι αυτή τη φορά παρά τη ψήφιση ενός μνημονίου από το ΣΥΡΙΖΑ. O ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να έχει υψηλά ποσοστά στις λαϊκές γειτονιές και η ΝΔ στις πιο πλούσιες, ας πούμε, περιοχές. 

Αναλύοντας τα δεδομένα των κομμάτων: Για να βγάλουμε οποιοδήποτε συμπέρασμα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να δούμε τις μεταβολές και στον απόλυτο αριθμό των ψήφων και όχι μόνο στα ποσοστά. Κι αυτό, λαμβάνοντας υπόψη την αποχή που επηρέασε σε διαφορετικό βαθμό όλα τα κόμματα. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει μόλις μια μονάδα και 4 έδρες και κερδίζει με διαφορά 7 μονάδων, μετά από 7 μήνες που τα είχαν όλα (συγκρούσεις, δημοψήφισμα, μνημόνιο, διάσπαση). Αυτό είναι κατόρθωμα. Σε αριθμούς ψήφων χάνει 300.000. Κατά τη γνώμη μου, κι αυτή η απώλεια είναι μικρή δεδομένων των συνθηκών κι όταν οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για διπλάσιο νούμερο. 

Η ΝΔ διατηρεί το ποσοστό της (+0,3%), χάνει 1 έδρα και περίπου 200.000 ψήφους. Να σημειωθεί ότι η ΝΔ θα έχει ακριβώς την ίδια κοινοβουλευτική ομάδα σε επίπεδο προσώπων (με τη μια απώλεια που αναφέραμε στα Γρεβενά). Θα δούμε τι τάσεις θα δημιουργηθούν όταν η ΝΔ ξεκινήσει τις εσωκομματικές διεργασίες για εκλογή νέου, μόνιμου αρχηγού. 

Η Χρυσή Αυγή παρουσιάζει ελάχιστες διαφορές και δείχνει μια αξιοσημείωτη αντοχή. Δεν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις για άνοδο λόγω του αριστερού μνημονίου και της προσφυγικής κρίσης. Συγκεκριμένα, κέρδισε 0,7%, 1 έδρα και έχασε 9.000 ψήφους. Πιάνει το ταβάνι της ή μπορούμε να περιμένουμε άνοδο στο μέλλον; Τείνω να πιστεύω ότι το ταβάνι της δεν είναι πάρα πολύ πάνω από τον αριθμό ψήφων που έλαβε τώρα και τον Ιανουάριο. 

Για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη θα κάνουμε συγκρίσεις με τα στοιχεία που κατέγραψαν τη προηγούμενη φορά τα δυο κόμματα που την απαρτίζουν, όσο κι αν αυτό είναι επίφοβο. Έτσι, κερδίζει 1 μονάδα, 5 έδρες και κερδίζει 20.000 ψήφους. Πρέπει να αναγνωρίσουμε σε αυτή την άνοδο και το ρόλο που προφανώς έπαιξε η μη κάθοδος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών που είχε λάβει 150.000 ψήφους τον Ιανουάριο. Επομένως, στο ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι καθώς θα μπορούσαν να έχουν πάει καλύτερα. Το ΠΑΣΟΚ έχασε, δυστυχώς, τη τρίτη θέση για μόλις 0,7% και 30.000 ψήφους. 

Το ΚΚΕ μένει ακριβώς στα ίδια σε ποσοστό και έδρες αλλά έχασε περίπου 40.000 ψήφους. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό για το ΚΚΕ, που μάλλον συνεχίζει να χάνει ένα ποσοστό ψήφων προς το ΣΥΡΙΖΑ, όταν τίθεται το δίλημμα της διακυβέρνησης. 

Το Ποτάμι χάνει 2 μονάδες, 6 έδρες και 150.000 ψήφους. Σύμφωνα με αναλυτές (π.χ. Γ. Μοσχονάς) παρουσιάζει εικόνα αποσάρθρωσης ειδικά στη περιφέρεια (βλέπε Κρήτη). Δεν εκλέγει βουλευτή Επικρατείας, παρότι είχε ποντάρει πάρα πολλά στην προεκλογική εκστρατεία στις προσωπικότητες που το απάρτιζαν. Μένοντας ξανά εκτός κυβέρνησης, αν κι αυτός ήταν ο διακηρυγμένος στόχος του από την ίδρυσή του κιόλας, είναι αβέβαιο αν θα μπορέσει να σταθεί απέναντι στο ΠΑΣΟΚ που έχει έναν συγκρατημένο αέρα, κυρίως ψυχολογικό. 

Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες για άλλη μια φορά μπαίνουν στη Βουλή παρότι οι δημοσκοπήσεις τους ήθελαν εκτός. Κι αυτή την φορά ήταν πιο δύσκολο κατόρθωμα από τις άλλες φορές. Χάνουν 1 μονάδα, 3 έδρες και 90.000 ψήφους αλλά κέρδισαν το στοίχημα της συγκυβέρνησης. Αξίζει να πούμε ότι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες είναι το μόνο μικρό κόμμα που ψηφίζει μνημόνιο και καταφέρνει να μπει μετά στη Βουλή (βλέπε ΛΑΟΣ και ΔΗΜΑΡ). 

Η Ένωση Κεντρώων με 75.000 ψήφους παραπάνω από τον Ιανουάριο κατάφερε να περάσει το όριο και να εισέλθει στη Βουλή με 3,4%. Εδώ, η αποχή διαδραμάτισε μεγάλο ρόλο. 

Η Λαϊκή Ενότητα έφτασε μόλις το 2,85% και τις 155.000 ψήφους, μόλις τις μισές από αυτές που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ. Εδώ βλέπουμε και το τραγικό της δήλωσης ο «εναπομείνας ΣΥΡΙΖΑ» που χρησιμοποιούσαν στελέχη της Λαϊκής Ενότητας κατά τη προεκλογική εκστρατεία. Η μη είσοδος στη Βουλή είναι ικανή να θέσει σε αμφιβολία τη συνοχή του κόμματος. 

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έλαβε 0,85% και 46.000 ψήφους, κερδίζοντας ο,20% και 6.000 ψήφους (2000 ψήφους είχε λάβει το ΕΕΚ τον Ιανουάριο που είχε κατέβει αυτόνομα). Σημαντικό ότι ανέβηκε σε ψήφους παρά τη πίεση της Λαϊκής Ενότητας εξίσου σημαντικό από την άλλη πως ακόμα δεν καταφέρνει να φτάσει έστω το 1%. 

Πρώτη δημοσίευση: Unfollow