ΑΠΘ κι εργολαβίες: κατασκευασμένες αποκαλύψεις κι αγνοημένες αλήθειες

Του Αντώνη Γαλανόπουλου

Δεν είχα καμία πρόθεση και διάθεση να γράψω αυτό το κείμενο αλλά όταν ξεκίνησε να παίζει η είδηση «Σκάνδαλο στο ΑΠΘ: Ξοδεύουν 32.000 ευρώ την ημέρα για ένα... σκούπισμα!!» τα social media με προκάλεσαν –κι επί του προσωπικού- άλλη μια φορά. Τα Μ.Μ.Ε. επέλεξαν να παίξουν ενα στυγνό παιχνίδι στη πλάτη απλήρωτων εργαζομένων.

Διαβάσατε φαντάζομαι ότι:

«Ένα τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο, που αποδεικνύει την κακοδιαχείριση των επιδοτήσεων που το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης λαμβάνει από το κράτος, φέρνει στο φως δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά».

Η πρυτανεία καλείται να απαντήσει στον εισαγγελέα πώς είναι δυνατόν από τα 25 εκατομμύρια ευρώ που λαμβάνει το πανεπιστήμιο, τα 17 να κατευθύνονται σε εργολάβους για την καθαριότητα και τη φύλαξη του κτηρίου, ενώ παράλληλα οι εργαζόμενοι σε αυτούς τους τομείς παραμένουν για μήνες απλήρωτοι.

Για την ακρίβεια, το ίδρυμα δαπανά πάνω από 32.000 ευρώ την ημέρα για τα συνεργεία καθαριότητας, τη στιγμή που κινδυνεύει να μείνει χωρίς ρεύμα και φυσικό αέριο και οι υπάλληλοι στο τεχνικό συνεργείο έχουν φτάσει στα όρια της απελπισίας.

Καθώς, μάλιστα τα κτήρια του Αριστοτελείου πανεπιστημίου, εκτός από καθαρά, πρέπει να φυλάσσονται και επί 24ώρου βάσεως, το ίδρυμα αποφασίζει πως για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να ξοδεύονται περίπου 20.000 ευρώ την ημέρα.

Για να... φάνε κάποιοι αφήνουν χωρίς σίτιση χιλιάδες φοιτητές που έχουν ανάγκη!

Άραγε πότε θα αλλάξουν τα μυαλά ορισμένων ανθρώπων;»

Στο κείμενο λοιπόν δίνεται η εντύπωση πως το Υπουργείο δίνει στο πανεπιστήμιο ένα ποσό το χρόνο και η διοίκηση αποφασίζει ανεξάρτητα κι αυθαίρετα που θα το δαπανήσει. Και με αυτή τη λογική το ΑΠΘ έδωσε 17 από τα 25 εκατομμύρια ευρώ της φετινής χρηματοδότησής του στις εργολαβίες. Στοιχειώδεις γνώσεις λειτουργίας δημόσιου οργανισμού να έχεις, ξέρεις ότι αυτό δεν ισχύει ποτέ και πουθενά. 

Ξεκινάμε λοιπόν. Οι συμβάσεις με τις εργολαβίες γίνονται κατόπιν ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού. Τα τιμήματα σε τέτοιους διαγωνισμούς καθορίζονται με αντικειμενικά κριτήρια. Έπειτα περνούν από τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Το Υπουργείο όταν αποφασίζει και εγκρίνει τη χρηματοδότηση του οργανισμού γνωρίζει εκ των προτέρων το τίμημα των εργολαβιών και καταθέτει το αντίστοιχο ποσό σε ξεχωριστό κωδικό. Ο προϋπολογισμός του ΑΠΘ δεν είναι 25 εκατομμύρια ευρώ έτσι γενικώς κι αορίστως και ο καθένας μπορεί να τα κάνει ο,τι θέλει. Είναι 25 εκατομμύρια ευρώ εκ των οποίων τα 17 δεσμεύονται για την πληρωμή της εργολαβίας που γνωρίζει εκ των προτέρων το Υπουργείο Παιδείας. Δεν χρειάζεται να δοθούν εξηγήσεις «στον εισαγγελέα πώς είναι δυνατόν από τα 25 εκατομμύρια ευρώ που λαμβάνει το πανεπιστήμιο, τα 17 να κατευθύνονται σε εργολάβους για την καθαριότητα και τη φύλαξη του κτηρίου» όπως αναφέρεται αλλά εξηγήσεις από το Υπουργείο που ενέκρινε τη πληρωμή των εργολαβιών και πέραν αυτού του ποσού έδωσε στο ΑΠΘ μόνο 8 εκατομμύρια ευρώ. Το Υπουργείο παιδείας δεν πιάνεται εξ απήνης. Δεν εξαπατήθηκε.

Τι άλλο έκανε το Υπουργείο; Με προϋπολογισμό 25 εκατομμυρίων ευρώ για το 2012 το Υπουργείο έπρεπε να έχει καταβάλλει στο ΑΠΘ μέχρι το Σεπτέμβρη 18.750.000 ευρώ. Μέχρι σήμερα στο ΑΠΘ έχουν φτάσει 12.700.000 ευρώ για όλες τις υποχρεώσεις του ιδρύματος, για 42 τμήματα. Είναι αρκετά κατανοητό; 

Πάμε παρακάτω τώρα, στο ίδιο το τίμημα των εργολαβιών. Το κόστος όλων των εργολαβιών του ΑΠΘ (φύλαξης, καθαριότητας, συντήρησης, τεχνικών έργων) είναι κάτι λιγότερο από 17.000.000 ευρώ. Το 2011 κόστιζαν 21.000.000 ευρώ. Έχει γίνει περιορισμός της τάξης του 25% στις εργολαβίες μέσα σε ένα χρόνο. Οι εργολαβίες που είχαν συναφθεί πρίν το 2010 κόστιζαν ακόμα περισσότερο. 

Γιατί κοστίζουν τόσο οι εργολαβίες; Γιατί μια εργολαβία μόνο και μόνο επειδή είναι εργολαβία έχει καπέλο 33% γιατί εμπεριέχει το ΦΠΑ και το κέρδος του εργολάβου.

Γιατί επιλέγει το πανεπιστήμιο τις εργολαβίες; Δεν τις επιλέγει. Του επιβάλλονται. Όχι μόνο σε αυτό αλλά σε δεκάδες δημόσιους οργανισμούς, για να μην γίνουν μόνιμες προσλήψεις. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει σε αεροδρόμια, νοσοκομεία, μετρό, λιμάνια. 

Γιατί δεν έγιναν ποτέ θέμα οι εργολαβίες των άλλων οργανισμών; Γιατί η διαφορά στα μεγέθη είναι τεράστια. Ένα μόνο παράδειγμα, ο τερματικός σταθμός του αεροδρομίου ηρακλείου έχει εμβαδόν 43.300 τμ. Η εργολαβία καθαριότητας κοστίζει 107.719,82 ευρώ το μήνα! Περίπου 1.300.000 το χρόνο. Πόση έκταση, πόσο εμβαδόν έχει το ΑΠΘ; Μόνο το campus του ΑΠΘ εκτείνεται σε περίπου 334 στρέμματα., 334.000 τμ. Μόνο το campus! Θέλετε να κάνετε τώρα τη σύγκριση ή να συνεχίσουμε στις υπόλοιπες εγκαταστάσεις του ΑΠΘ; Εκτός campus, το ΑΠΘ έχει εγκαταστάσεις 5217 στρεμμάτων. Μόνο στη Θέρμη βρίσκονται εγκαταστάσεις 213.000 τμ. Στην εργολαβία αυτή συμπεριλαμβάνονται τα τμήματα στις Σέρρες και στη Βέροια, οι εγκαταστάσεις στο Φοίνικα, το Αγρόκτημα με 15 κτίρια, τα 2 κτίρια στην οδό Εγνατίας που στεγάζουν κομμάτια των Τμημάτων Θεάτρου, Δημοσιογραφία και Πολιτικών Επιστημών, οι κλινικές της Κτηνιατρικής στην οδό Σταύρου Βουτυρά και δεκάδες άλλες εγκαταστάσεις σε όλη τη πόλη. Περιλαμβάνονται επιπλέον οι κατασκηνώσεις κι οι εγκαταστάσεις σε Περτούλι και Χαλκιδική όταν είναι σε λειτουργία. Έχετε κάνει τη σύγκριση ή ακόμα;;;

Κι όλα αυτά τα βρίσκεις απλώς αν επισκεφθείς το site του ΑΠΘ. Είναι τόσο απλό. 

«Ναι, αλλά…» λένε κι επιμένουν: «μέσα στη κρίση τόσα λεφτά;»

Η σύμβαση για το επόμενο έτος, το 2012 στη προκειμένη, υπογράφεται στο τέλος του προηγούμενου έτους, ήτοι το 2011 με το προϋπολογισμό του ιδρύματος στα 31 κι όχι στα 25 εκατομμύρια ευρώ. Αν κι αυτό όπως σας περιέγραψα δεν θα μπορούσε να αλλάξει κατά πολύ τα πράγματα. 

Και τελειώνουμε τώρα. Τι έκανε το ΑΠΘ για να μην δίνει αυτά τα λεφτά;

Πρότεινε τα τελευταία δυο χρόνια, τρείς διαφορετικούς τρόπους στο Υπουργείο για την έξωση των εργολάβων από το ΑΠΘ. Κι οι τρείς προτάσεις θα έφερναν εξοικονόμηση πόρων της τάξης του 33% και θα κάλυπταν το ποσό που λείπει από το ΑΠΘ φέτος. Το πανεπιστήμιο ζητά από το Υπουργείο μια θεσμική απόφαση που δεν του κοστίζει σε χρήματα για να εξοικονομήσουν λεφτά τόσο το Υπουργείο όσο και το ΑΠΘ. Και το Υπουργείο (τόσο υπό την Άννα Διαμαντοπούλου όσο κι υπό τον Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο) αρνείται να δεχθεί τις προτάσεις. Να σημειωθεί ότι τις προτάσεις έχει επιμεληθεί ο κορυφαίος εργατολόγος Άρις Καζάκος.

Υ.Γ. 1 Η φράση «Για να... φάνε κάποιοι αφήνουν χωρίς σίτιση χιλιάδες φοιτητές που έχουν ανάγκη!» είναι βλακώδης και ψευδέστατη. Το ΑΠΘ διαθέτει ακόμα, ίσως το μόνο από τα μεγάλα πανεπιστήμια της χώρας, απολύτως δωρεάν φοιτητική λέσχη που λειτουργεί και τα σαββατοκύριακα και σιτίζει πάνω από 4000 φοιτητές καθημερινά.

Υ.Γ. 2 Όποιος θέλει να αντικρούσει τα λεγόμενά μου, τον προκαλώ για άλλη μια φορά να βρει στοιχεία κι όχι να σχολιάσει εμένα. Σχετίζομαι με το ΑΠΘ με τουλάχιστον 3 διαφορετικούς τρόπους κι είναι όλοι δημόσια αναρτημένοι (επιτροπή, σύλλογο αποφοίτων, σύμβαση έργου). Πως αυτό σας εμποδίζει να κάνετε ένα απλό ψάξιμο στο ίντερνετ και να μην καταπίνετε αμάσητα ότι σας λέει η κάθε φυλλάδα;