Μνημόνιο και "αντιμνημόνιο"

του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Εννέα μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, όλες οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν, με τον πιο πανηγυρικό τρόπο, ότι αυτή η σύμβαση εξουδετερώνει, αντί να αυξάνει τις πιθανότητες «σωτηρίας» της χώρας, την καθιστά για την ακρίβεια απίθανη. Το μνημόνιο, πέραν του ότι υπονομεύει βάναυσα τον πυρήνα της εθνικής ανεξαρτησίας και λαϊκής κυριαρχίας και ακρωτηριάζει την ελληνική κοινωνία, δεν βγαίνει. Δηλαδή οδηγεί σε αύξηση του χρέους και βέβαιη αδυναμία αποπληρωμής, την χρεωκοπία δηλαδή που, θεωρητικά, υπόσχεται ότι θα αποφύγει. Το κάνει μάλιστα καταστρέφοντας την ελληνική οικονομία, κοινωνία και εθνική ανεξαρτησία.
Οι «αγορές», δηλαδή οι οίκοι αξιολόγησης, προς κατευνασμό των οποίων συνετάγη η σύμβαση, το ομολογούν πανηγυρικά, με τις απανωτές υποβαθμίσεις της ελληνικής πιστοληπτικής ικανότητας. Συνομολογούν δηλαδή ότι αυτή η σύμβαση οδηγεί σε χρεωκοπία και όχι σωτηρία της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα, το μόνο που κάνει η σύμβαση είναι να δίνει χρόνο στους πιστωτές της χώρας να οργανώσουν τη χρεωκοπία της ή το ισοδύναμό της, προς ώφελός τους και προς όφελος της Γερμανίας, της Γαλλίας κλπ., αφού προηγουμένως καταληστεύσουν τον ελληνικό εθνικό πλούτο και επιβάλλουν μια σειρά νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που μεταφέρουν όλο το βάρος του κόστους λειτουργίας του μονεταριστικού μοντέλου του Μάαστριχτ στην ελληνική κοινωνία.
Το γνωρίζαμε άλλωστε ευθύς εξ αρχής, άλλο αν δεν θέλαμε να το πιστέψουμε. Δεν μπορούσε να συμβεί διαφορετικά. Καμμιά χώρα στον κόσμο δεν μείωσε ποτέ το έλλειμμα του προϋπολογισμού της με τους ρυθμούς που επιβάλλει το μνημόνιο. Καμμιά χώρα, πλην ΗΠΑ και Βρετανίας, στις εντελώς εξαιρετικές συνθήκες της παγκόσμιας ηγεμονίας τους μετά τη νίκη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τους Ναπολεόντειους Πολέμους, δεν μπόρεσε να αποπληρώσει χρέος που θα υπερβαίνει το 150%, σύμφωνα με τους μετριότερους υπολογισμούς, στο τέλος της τριετίας του μνημονίου. Σε καμμιά χώρα του κόσμου δεν περικόπηκε σχεδόν κατά το ήμισυ (40%) π.χ. o προϋπολογισμός της δημόσιας υγείας, όπως είναι ο διακηρυγμένος σκοπός της κυβέρνησης, χωρίς να καταστραφεί η δημόσια περίθαλψη
‘Ηδη, αυτό έχει καταστεί απολύτως σαφές στους πιστωτές και στη Γερμανία, που συζητούν, ερήμην της Ελλάδας, σχέδια αναδιάρθρωσης του χρέους και ελεγχόμενης χρεωκοπίας! Η Ελλάδα όφειλε να μην έχει ποτέ υπαχθεί στο Μνημόνιο και οφείλει να φύγει, το ταχύτερο δυνατό, από το καθεστώς μισοαποικίας στο οποίο περιήλθε. ‘Όχι μόνο γιατί την ταπεινώνει και την εκθέτει σε σοβαρούς κινδύνους, αλλά και γιατί δεν οδηγεί πουθενά. Το δίλημμα «Μνημόνιο ή Χρεωκοπία» είναι πλαστό – η εφαρμοζόμενη πολιτική οδηγεί σε «Μνημόνιο και Χρεωκοπία», δηλαδή «και υποδούλωση και καταστροφή».
Ο ελληνικός λαό το γνωρίζει στο βάθος αυτό. Κάθε φορά που σηκώνει το κεφάλι του από την άμμο, όπου τόχει χώσει, προσλαμβάνει την τραγική πληροφορία. Διαπιστώνει ταυτόχρονα την αποσταθεροποιητική παρουσία μιας κυβέρνησης που δεν ξέρει συχνά τι κάνει και την ανυπαρξία πειστικού εναλλακτικού προγράμματος και αξιόπιστης πολιτικής δύναμης για να το φέρει σε πέρας. Και ξαναβάζει το κεφάλι του στην άμμο, με τον ίδιο αγχολυτικό μηχανισμό που χρησιμοποιεί όταν βλέπει έναν εφιάλτη. Η μόνη διαφορά είναι ότι το μυαλό μας μας ξυπνάει όταν ο εφιάλτης είναι εσωτερικός, για να μας απαλλάξει από το άγχος. Για τον ίδιο λόγο μας κοιμίζει, όταν το άγχος προέρχεται από την εξωτερική πραγματικότητα.
Αν υπήρχε σοβαρό, αξιόπιστο πολιτικό υποκείμενο στη χώρα, θα έπρεπε να κινηθεί σε τρεις κατευθύνσεις:
- στην ριζική αναθεώρηση των όρων δανεισμού, περιλαμβανομένης και της μερικής διαγραφής του χρέους
- στην ολοκλήρωση της εσωτερικής υποτίμησης στο σκέλος των τιμών και με αντίστροφη της ακολουθούμενης αναδιανομή εισοδήματος στο εσωτερικό της χώρας
- στην πάλη για μια ριζική μεταρρύθμιση της ΕΕ
Δανεισμός
Η Ελλάδα οφείλει να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους του Μνημονίου με δική της πρωτοβουλία και δικούς της όρους. Αυτό δεν μπορεί να σημαίνει απλώς επιμήκυνση και μείωση επιτοκίου, αλλά και απάλειψη των όρων ακρωτηριασμού εθνικής κυριαρχίας και της κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής που όχι μόνο διαλύει την ελληνική κοινωνία, αλλά και την ελληνική οικονομία. Σημαίνει επίσης επανεξέταση των αμαρτωλών συμβάσεων της Ζίμενς και των άλλων ευρωπαϊκών εταιρειών και αμερικανικών τραπεζών, διεκδίκηση πολεμικών αποζημιώσεων, μετατροπή αμυντικών δαπανών σε εργαλείο βιομηχανικής πολιτικής και διευκόλυνσης του διεθνούς δανεισμού. Αυτά προϋποθέτουν αυτοκάθαρση του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος ή σάρωμά του, διακοπή της αυτοσυκοφάντησης της χώρας από τους ιθύνοντές της και την υπεράσπισή της διεθνώς, όπως και τη σύμπηξη συμμαχιών στο εσωτερικό της ΕΕ με κινήματα εργαζομένων και άλλες υπερχρεωμένες χώρες-“γουρούνια”. Εν τέλει, δεν μπορεί επίσης μια χώρα να αποποιηθεί του ύστατου όπλου, της απειλής στάσης πληρωμών, εφόσον οι άλλες διαθέσιμες εναλλακτικές την οδηγούν σε καταστροφή. Επειδή βέβαια ένα τέτοιο μέτρο δεν μπορεί μια χώρα να το παίρνει πολλές φορές, χρειάζεται να υπάρξει μια ικανή κυβέρνηση που να εκπροσωπεί τα συμφέροντα του ελληνικού λαού για να έχουν νόημα όλα αυτά
Εσωτερικά Μέτρα
Μόνο ένας ηλίθιος μπορεί να πιστεύει ότι το πρόβλημα αυτής της χώρας είναι το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων! ‘Ολη η υπόθεση της «απελευθέρωσης», που προωθούν οι νεοφιλελεύθεροι, συνίσταται στην επιδίωξη ανεμπόδιστης εκμετάλλευσης και των τελευταίων υπολειμμάτων κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο. Δεν φτήνηναν όμως τα προϊόντα επειδή εμφανίστηκαν τα σουπερμάρκετ.
Η κυβέρνηση επέλεξε την εσωτερική υποτίμηση, την εφήρμοσε όμως μόνο στο σκέλος των αμοιβών εργασίας και των κοινωνικών παροχών. Δεν έκανε τίποτα για τις τιμές, δεν έθιξε στην πράξη την φοροδιαφυγή, που επιβράβευσε με την περαίωση. Τσάκισε τα χαμηλότερα και μεγάλο μέρος των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων, προστάτευσε τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα και τους κλέφτες, δηλαδή τους δωροδοκούμενους πολιτικούς και κρατικούς αξιωματούχους. Δεν κάλυψε έτσι μόνο τους εγχώριους κλέφτες, κάλυψε και τα τεράστια κέρδη από τη λεηλασία του ελληνικού δημόσιου πλούτου από ευρωπαϊκές εταιρείες. Τα κόμματα και οι πολιτικοί που λαδώνονταν από τη Ζήμενς και εις βάρος των οποίων είναι λογικό η γερμανική εταιρεία διαθέτει στοιχεία, δεν μπορούν να ζητήσουν τα σπασμένα και αποζημιώσεις για τις αμαρτωλές συμβάσεις.
Σταδιακά, η νεοφιλελεύθερη «φράξια» στο εσωτερικό της κυβέρνησης, που αγωνίστηκε για να έρθει το μνημόνιο, το χρησιμοποιεί τώρα για να περάσει τη δική της πραγματική ατζέντα. Μειώνουν τους φόρους πολυτελείας και επιδοτούν την αγορά αυτοκινήτων, προτίθενται να μειώσουν τον φόρο αναδιανεμόμενων κερδών, βγάζουν τα κέρδη μερισμάτων από την φορολογική κλίμακα, ξεθεμελιώνουν ένα υποτυπώδες κοινωνικό κράτος και κάθε έννοια εργατικού δικαίου, θέλουν ν διαγράψουν βεβαιωμένες απαιτήσεις φόρων κ.ο.κ. Βάζουν τη χώρα στην κατεύθυνση του να γίνει Βουλγαρία ή Κίνα.
Ευρώπη
Είναι πλέον προφανές σε όλο τον κόσμο ότι το ίδιο το ευρωπαϊκό μοντέλο πάσχει δομικά. Η Ελλάδα όχι μόνο δεν πρωταγωνιστεί, ως θα όφειλε, για μια γενναία πρόταση ριζικής μεταρρύθμισης, στην κατεύθυνση της επιστροφής στον κεϋνσιανισμό και τον προστατευτισμό, αλλά και δεν συμμετέχει πρακτικά σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή συζήτηση, όπως, φερ’ ειπείν, στη συζήτηση για τον μηχανισμό σωτηρίας που την αφορά άμεσα. Ο αριθμός των ελληνικών προτάσεων που κατετέθησαν στη σχετική συζήτηση στην ΕΕ είναι μηδέν.
Δυστυχώς, δεν έχουν εμφανισθεί ακόμα πολιτικά υποκείμενα, ιδεολογικά ρεύματα, ηγεσίες που να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση. ‘Οσο αργούν να εμφανισθούν τόσο πιο επώδυνη και μακρόχρονη θα είναι η σωτηρία της χώρας, από τόσο πιο χαμηλό επίπεδο θα πρέπει να αρχίσει η ανόρθωσή της.