ΣΥΡΙΖΑ: Προκλήσεις και προσδοκίες μετά τη νίκη
Του Αντώνη Γαλανόπουλου
Τα δύσκολα όμως είναι μπροστά για τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην προεκλογική περίοδο ο Αλέξης Τσίπρας, με τους όρους του Ερνέστο Λακλάου, κατάφερε να κατασκευάσει μια μακρά αλυσίδα ισοδυναμίας ανάμεσα σε πλήθος κοινωνικών ομάδων που είχαν θιχτεί τα προηγούμενα χρόνια από την εφαρμογή του μνημονίου και των πολιτικών αυστηρής λιτότητας και κατάφερε να εκφράσει τα αιτήματά τους συμπυκνώνοντάς τα στο κενό σημαίνον της «ελπίδας». Παράλληλα με την χρήση του σημαίνοντος της «ελπίδας» μπόρεσε να προτάξει ένα θετικό πρόταγμα και να δημιουργήσει ένα μεγάλο ρεύμα υποστήριξης του κόμματός του απέναντι στο φόβο που καλλιεργούσε συστηματικά και μέχρι την τελευταία στιγμή η Νέα Δημοκρατία. Τα δυο βασικά συναισθήματα του φόβου και της ελπίδας επιστρατεύτηκαν και κυριάρχησαν στο πολιτικό σκηνικό και τελικά η ελπίδα νίκησε. Από αυτή την εκστρατεία, όμως, είναι πιθανό να προκύψουν δυο προβλήματα: η διαχείριση της ασταθούς (λόγω του εύρους της) αλυσίδας ισοδυναμίας και η ικανοποίηση των αυξημένων προσδοκιών που είτε υπήρχαν εκ των προτέρων είτε προκλήθηκαν ρητά από τον λόγο του κόμματος.
Μεγάλη πρόκληση στη νέα περίοδο που ξεκινά για τη χώρα στην οποία θα ηγείται για πρώτη φορά ένας αριστερός πρωθυπουργός είναι η αποφυγή του εφησυχασμού του λαού και του κινήματος. Ο κίνδυνος της ανάθεσης και της παθητικής αναμονής είναι υπαρκτός. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως πολλές φορές έχει επισημάνει ο Αλέξης Τσίπρας, χρειάζεται τον λαό, την έμπρακτη στήριξή του αλλά ακόμα και την πίεσή του θα προσέθετα εγώ. Το λαϊκό κίνημα θα πρέπει να παραμείνει ενεργό καθ’ όλη τη θητεία της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα. Ζητούμενο για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι και η μεγαλύτερη εμπλοκή του λαού στην διακυβέρνηση της χώρας, με τακτική και ειλικρινή ενημέρωση ιδίως για την πορεία των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ ή ακόμα και με δημοψήφισμα εάν χρειαστεί.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπροστά του ένα μεγάλο καθήκον. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει εναλλακτική. Καλείται κόντρα στην ασφυκτική λογική των μονοδρόμων, να ανοίξει το πεδίο του πειραματισμού, της πολιτικής φαντασίας. Δυστυχώς, οι τομές και οι μετασχηματισμοί που ευαγγελίζοταν ο ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα στο κοινωνικό και πολιτισμικό πεδίο θα πρέπει να αναμετρηθούν με τα όρια της συνεργασίας με το κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Σε αυτές τις περιπτώσεις είτε θα δούμε μια αναβολή αυτών των θεμάτων για το μέλλον, όταν η οικονομική κατάσταση θα έχει βελτιωθεί είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει την κατά περίπτωση συνεργασία με άλλα κόμματα εκτός του κυβερνητικού του εταίρου για την ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων.
Η Ελλάδα μπορεί να ταράξει τα βαλτωμένα νερά της Ευρώπης. Μια επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ θα ενθαρρύνει την Αριστερά σε όλη την Ευρώπη και θα αναζωογονήσει τον αναγκαίο πολιτικό ανταγωνισμό. Η πολιτική μπορεί να ανθίσει ξανά σε Ελλάδα και Ευρώπη.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στην μετεκλογική έκδοση "First thoughts on the 25th January 2015 election in Greece" του Greek Politics Specialist Group της Political Studies Association http://www.gpsg.org.uk/wp-content/uploads/2015/02/GPSG-Pamphlet-4-January-2015.pdf
Ο νικητής των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου ήταν εν πολλοίς γνωστός. Το κρίσιμο ήταν η επίτευξη της αυτοδυναμίας που τελικά δεν ήρθε. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ με 36,4% του έδωσε μόνο 149 έδρες στο επόμενο κοινοβούλιο. Η μη επίτευξη της αυτοδυναμίας οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια περίεργη και μάλλον εύθραυστη συνεργασία με έναν πολιτικά ανοίκειο εταίρο, το μικρό δεξιό αντιμνημονιακό κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων.
Τα δύσκολα όμως είναι μπροστά για τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην προεκλογική περίοδο ο Αλέξης Τσίπρας, με τους όρους του Ερνέστο Λακλάου, κατάφερε να κατασκευάσει μια μακρά αλυσίδα ισοδυναμίας ανάμεσα σε πλήθος κοινωνικών ομάδων που είχαν θιχτεί τα προηγούμενα χρόνια από την εφαρμογή του μνημονίου και των πολιτικών αυστηρής λιτότητας και κατάφερε να εκφράσει τα αιτήματά τους συμπυκνώνοντάς τα στο κενό σημαίνον της «ελπίδας». Παράλληλα με την χρήση του σημαίνοντος της «ελπίδας» μπόρεσε να προτάξει ένα θετικό πρόταγμα και να δημιουργήσει ένα μεγάλο ρεύμα υποστήριξης του κόμματός του απέναντι στο φόβο που καλλιεργούσε συστηματικά και μέχρι την τελευταία στιγμή η Νέα Δημοκρατία. Τα δυο βασικά συναισθήματα του φόβου και της ελπίδας επιστρατεύτηκαν και κυριάρχησαν στο πολιτικό σκηνικό και τελικά η ελπίδα νίκησε. Από αυτή την εκστρατεία, όμως, είναι πιθανό να προκύψουν δυο προβλήματα: η διαχείριση της ασταθούς (λόγω του εύρους της) αλυσίδας ισοδυναμίας και η ικανοποίηση των αυξημένων προσδοκιών που είτε υπήρχαν εκ των προτέρων είτε προκλήθηκαν ρητά από τον λόγο του κόμματος.
Μεγάλη πρόκληση στη νέα περίοδο που ξεκινά για τη χώρα στην οποία θα ηγείται για πρώτη φορά ένας αριστερός πρωθυπουργός είναι η αποφυγή του εφησυχασμού του λαού και του κινήματος. Ο κίνδυνος της ανάθεσης και της παθητικής αναμονής είναι υπαρκτός. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως πολλές φορές έχει επισημάνει ο Αλέξης Τσίπρας, χρειάζεται τον λαό, την έμπρακτη στήριξή του αλλά ακόμα και την πίεσή του θα προσέθετα εγώ. Το λαϊκό κίνημα θα πρέπει να παραμείνει ενεργό καθ’ όλη τη θητεία της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα. Ζητούμενο για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι και η μεγαλύτερη εμπλοκή του λαού στην διακυβέρνηση της χώρας, με τακτική και ειλικρινή ενημέρωση ιδίως για την πορεία των διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ ή ακόμα και με δημοψήφισμα εάν χρειαστεί.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπροστά του ένα μεγάλο καθήκον. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει εναλλακτική. Καλείται κόντρα στην ασφυκτική λογική των μονοδρόμων, να ανοίξει το πεδίο του πειραματισμού, της πολιτικής φαντασίας. Δυστυχώς, οι τομές και οι μετασχηματισμοί που ευαγγελίζοταν ο ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα στο κοινωνικό και πολιτισμικό πεδίο θα πρέπει να αναμετρηθούν με τα όρια της συνεργασίας με το κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Σε αυτές τις περιπτώσεις είτε θα δούμε μια αναβολή αυτών των θεμάτων για το μέλλον, όταν η οικονομική κατάσταση θα έχει βελτιωθεί είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει την κατά περίπτωση συνεργασία με άλλα κόμματα εκτός του κυβερνητικού του εταίρου για την ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων.
Η Ελλάδα μπορεί να ταράξει τα βαλτωμένα νερά της Ευρώπης. Μια επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ θα ενθαρρύνει την Αριστερά σε όλη την Ευρώπη και θα αναζωογονήσει τον αναγκαίο πολιτικό ανταγωνισμό. Η πολιτική μπορεί να ανθίσει ξανά σε Ελλάδα και Ευρώπη.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε αρχικά στα αγγλικά στην μετεκλογική έκδοση "First thoughts on the 25th January 2015 election in Greece" του Greek Politics Specialist Group της Political Studies Association http://www.gpsg.org.uk/wp-content/uploads/2015/02/GPSG-Pamphlet-4-January-2015.pdf
ΣΥΡΙΖΑ: Προκλήσεις και προσδοκίες μετά τη νίκη
Reviewed by Antonisgal
on
11:37:00 π.μ.
Rating:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου