Για το καλό των Σύριων και το δικό μας, δεν πρέπει να παρέμβουμε

Του Owen Jones

Πριν από τέσσερα χρόνια , μια γυναίκα στα τριάντα της, βγήκε στο CNN για να κατακρίνει την επίθεση του Ισραήλ εναντίον της Γάζας με μια άψογη αγγλική προφορά. “Η ισραηλινή βάρβαρη επίθεση εναντίον αθώων πολιτών” ήταν “τρομακτική”, ήταν ο παθιασμένος λόγος της. Οι αριθμοί των νεκρών “αυξάνονται συνεχώς”. Περιστασιακά έμοιαζε σχεδόν να κατακλύζεται από συγκίνηση καθώς μιλούσε για μητέρες που αδυνατούσαν ακόμη και να δώσουν στα παιδιά τους ένα ποτήρι γάλα.

Τι εκλογικεύσεις, τι δικαιολογίες πρέπει τώρα να περνούν από το μυαλό της Asma al-Assad της -βρετανικής καταγωγής- συζύγου του Σύριου δικτάτορα – η οποία περιγράφηκε ως ένα “τριαντάφυλλο στην έρημο” από το περιοδικό Vogue μήνες πριν ξεκινήσει η εξέγερση στη Συρία; Ίσως να έχει άλλες ανησυχίες: πρόσφατες φωτογραφίες που ανέβηκαν στο λογαριασμό του καθεστώτος στο Instagram την δείχνουν να φορά ένα Jawbone UP, έναν δημοφιλή ανιχνευτή δραστηριότητας που παρακολουθεί τα γεύματα, τον ύπνο και την σωματική άσκηση. Είναι σχεδόν δυόμισι χρόνια από τότε που το καθεστώς του συζύγου της βύθισε τη Συρία σε έναν απερίγραπτα βάναυσο εμφύλιο πόλεμο ανοίγοντας πυρ σε ό, τι ξεκίνησε ως ένα κοσμικό κίνημα για τη δημοκρατία: αν η σκληρότητα του Ισραήλ ήταν «βάρβαρη» και «τρομακτική», τι λέξεις έχουν απομείνει για να περιγράψουν τα εγκλήματα του συζύγου της; Περισσότεροι από 100.000 νεκροί, εκατομμύρια εκτοπισμένοι, και τώρα ενδείξεις που υποδεικνύουν την χρήση χημικών όπλων που έπνιξαν οικογένειες στα κρεβάτια τους.

Δεν γνωρίζουμε την συναισθηματική αντίδραση της συζύγου του δοξασμένου γκάγκστερ στις εικόνες των παιδιών που έβγαζαν αφρούς από το στόμα. Ούτε είμαστε σίγουροι ποιοι έριξαν τα χημικά στην ανατολική Δαμασκό. Γιατί το καθεστώς να εξαπολύσει νευροπαραλυτικό αέριο ακριβώς τη στιγμή που οι επιθεωρητές όπλων του ΟΗΕ διεξήγαγαν έλεγχο στο ξενοδοχείο τους, λίγα χιλιόμετρα μακριά; Γιατί να το χρησιμοποιήσει τώρα που η δικτατορία έχει αποκτήσει το πάνω χέρι στον εμφύλιο πόλεμο; Γιατί να προσελκύσει την απειλή της Δυτικής επίθεση ακριβώς όταν το ενδιαφέρον για τη Συρία είχε εξασθενίσει, και οι δυνάμεις των ανταρτών είχαν γίνει τόσο αναξιόπιστες; Μήπως δεν έχουμε ήδη διαπιστώσει ότι τα στοιχεία της Αλ Κάιντα -όλο και πιο εμφανή στο πλευρό των ανταρτών – είναι ικανά για τα πάντα;

Αλλά εμπειρογνώμονες χωρίς απώτερο κίνητρο απλά δεν πιστεύουν ότι οι αντάρτες είναι σε θέση να εξαπολύσουν ένα τέτοιο στοχευμένο χτύπημα, ακόμη και αν είχαν την επιθυμία και την κατοχή ορισμένων χημικών ουσιών. Η δικτατορία της Συρίας επέτρεψε με καθυστέρηση στον ΟΗΕ να επιθεωρήσει το χώρο. Η προσοχή στράφηκε προς τον αδελφό του Άσαντ, Maher, έναν εμφανώς σαδιστή στρατηγό που διέταξε κάποτε τον στρατό να πυροβολήσει άοπλους διαδηλωτές στο κεφάλι και την καρδιά.

Όποια και αν είναι η αλήθεια πίσω από αυτό το ασυγχώρητο έγκλημα, η πιθανότητα κάποιας μορφής δυτικής επέμβασης είναι μεγαλύτερη από ποτέ, όπως ο David Cameron, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Laurent Fabius έχουν καταστήσει σαφές. Οι φιλελεύθεροι των πυραύλων Cruise (Cruise Missile Liberals), οι οποίοι επιπόλαια καλούν τα παιδιά των άλλων ανθρώπων να διεξάγουν τους πολέμους τους με τις βόμβες να πέφτουν πάνω στα κεφάλια αυτών που ποτέ δεν θα συναντήσουν, αρχίζουν να ζητούν απεγνωσμένα τη στρατιωτική δράση. Είναι πράγματι παράξενο: αυτοί είναι οι άνθρωποι που γενικά προτιμούν οι βόμβες να πέφτουν στους ισλαμιστές μαχητές που μάχονται τις δυνάμεις του Άσαντ. Αλλά είναι μια απολύτως ανθρώπινη αντίδραση να βλέπεις τα μικρά παιδιά σε σάκους για νεκρούς και να θες να κάνεις κάτι. Καμία δικτατορία δεν είναι νόμιμη μορφή διακυβέρνησης – είναι μια συμμορία τραμπούκων των οποίων η βία ξεκινά με την αφαίρεση από τους ανθρώπους του δικαιώματος να επιλέξουν ποιος τους κυβερνά.

Αλλά η δυτική επέμβαση σίγουρα θα είναι καταστροφική. Όταν οι διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους της Δαμασκού ήταν σε μεγάλο βαθμό κοσμικοί και προσανατολισμένοι προς τη δημοκρατία. Υπάρχουν ακόμα τέτοια στοιχεία, όπως το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα. Αλλά οι δυνάμεις των ανταρτών κυριαρχούνται όλο και περισσότερο από ισλαμιστές φονταμενταλιστές, οι οπο;iοι ενισχύονται με κύρος και βοήθεια από την πλούσια ελίτ του Κόλπου. Οι υποστηριζόμενες από τη Δύση φονταμενταλιστικές μοναρχίες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία, είναι αυτές που όπλισαν τους αντάρτες. Θυμάστε τον Abu Sakkar, τον διοικητή των ανταρτών που βιντεοσκοπήθηκε να κόβει και προφανώς να τρώει την καρδιά ενός κυβερνητικού στρατιώτη, ενώ παραληρούσε εναντίον της μειονότητας των Αλαουιτών της Συρίας. Οι δυνάμεις του, οι Ταξιαρχίες Φαρούκ, είναι στην πραγματικότητα μεταξύ των πιο μετριοπαθών ισλαμικών ομάδων.

Πλέον δρούν δύο ισχυρές ομάδες της Αλ Κάιντα. Η μια είναι η Jabhat al – Nusra, αρχικά ένα παρακλάδι της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, ένα αναδυόμενο κίνημα υπεύθυνο για μερικές από τις χειρότερες θηριωδίες στο θρησκευτικό σεκταριστικό λουτρό αίματος της γειτονικής χώρας. Πήρε την πρώτη επαρχιακή πρωτεύουσα, τη πόλη της Raqqa, νωρίτερα αυτό το χρόνο , δίνοντας της τεράστια επιρροή στο βόρειο-ανατολικό τμήμα της χώρας. Επέβαλε γρήγορα αυστηρούς ισλαμικούς νόμους, εκφοβίζοντας τις γυναίκες και σπάζοντας καταστήματα που πωλούσαν αλκοόλ. Στη συνέχεια, υπάρχει η ISIS, ένα σχηματισμός με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο, που άνοιξε πυρ εναντίον κοσμικών διαδηλωτών και παρενόχλησαν τον άμαχο πληθυσμό του Χαλεπίου. Ένας “εμφύλιος πόλεμος μέσα σε έναν εμφύλιο πόλεμο” αναδύεται: τα μέλη των Ταξιαρχιών Φαρούκ μίλησαν για μια δεύτερη επανάσταση εναντίον της Αλ – Κάιντα, αν πέσει ο Assad, και ο Kamal Hamami, μέλος του Στρατιωτικού  Συμβουλίου του Ελεύθερου Συριακού Στρατού φέρεται να σκοτώθηκε τον Ιούλιο από τα εν λόγω στοιχεία. Δεν είναι περίεργο που πολλοί από τους κοσμικούς ακτιβιστές που στην αρχή βγήκαν στους δρόμους τώρα φοβούνται ότι η επανάσταση έχει σφετεριστεί και φοβούνται ακόμα και την πτώση του Άσαντ.

Υπάρχει ένα τρομακτικό προηγούμενο. Στη δεκαετία του 1980, τα Δυτικά όπλα στους Αφγανούς τζιχαντιστές διοχετεύθηκαν από τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες στις πιο ριζοσπαστικές ομάδες. Όταν το -σοβιετικά υποστηριζόμενο- αφγανικό καθεστώς έπεσε το 1992, οι νικήτριες ομάδες ανταρτών κατέρρευσαν σε εμφύλιες συγκρούσεις, μετατρέποντας την Καμπούλ σε ερείπια και οδηγώντας πολλούς να καλωσορίσουν τους Ταλιμπάν ως αποκαταστάτες της τάξης.

Η κυβέρνηση του Ιράκ φοβάται ότι η ανάληψη της εξουσίας από την αντιπολίτευση της Συρίας θα βυθίσει τον Λίβανο και το Ιράκ σε εμφύλιο πόλεμο. Η σύγκρουση έχει ήδη συμβάλει στην επιστροφή του Ιράκ στο χάος: πάνω από 1.000 έχασαν τη ζωή τους στη χώρα τον Ιούλιο, το υψηλότερο νούμερο από το 2008. Μια επίθεση θα μπορούσε να προκαλέσει αντίποινα από το Ιράν και την κλιμάκωση της ρωσικής υποστήριξης στους τραμπούκους του Άσαντ, σέρνοντας την περιοχή ακόμη περισσότερο στην καταστροφή.

Και έπειτα, υπάρχει η κληρονομιά της δυτικής επέμβασης στην περιοχή. Η Δύση στήριζε πολλές δικτατορίες της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένου του φονταμενταλιστικού οίκου των Σαούντ. Οι ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας στο Μπαχρέιν μάχονται εναντίον μιας υποστηριζόμενης από τη Δύση δικτατορίας, και το 2011 υπέστησαν μια -σιωπηρώς υποστηριζόμενη από τη Δύση- Σαουδική εισβολή . Οι δυτικές διαμαρτυρίες για τη σφαγή  της Μουσουλμανικής Αδελφότητας από τη χούντα της Αιγύπτου ήταν στη πραγματικότητα υποτονική, και οι ΗΠΑ δίνουν στο στρατό ετήσια ενίσχυση ύψους 1,2 δις δολαρίων. Οι αμερικανικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα προκαλούν ευρεία οργή. Ο πόλεμος στο Ιράκ οδήγησε σε ένα σεχταριστικό λουτρό αίματος, δυτικά εγκλήματα, όπως η χρήση λευκού φωσφόρου στην Φαλούτζα και μια στροφή στη περιφερειακή δύναμη που ευνόησε το Ιράν. Οι ΗΠΑ εκδιώχθηκαν από τον Λίβανο στις αρχές του 1980 και τη Σομαλία στις αρχές του 1990. Δώδεκα χρόνια μετά, το Αφγανιστάν παραμένει ένα δυσεπίλυτο, αιματηρό χάος. Η Λιβύη αναφέρεται συχνά ως μια σπάνια επιτυχία, αλλά -παρά το γεγονός ότι είναι απείρως λιγότερο περίπλοκη από τη Συρία- οδήγησε σε φρικτές θηριωδίες ενάντια στους μαύρους Λίβυους, και η χώρα είναι τώρα ένα άναρχο κράτος που κυβερνάται από πολιτοφυλακές στο χείλος της σύγκρουσης.

Θα ήταν παράλογο αν πράγματι η Δύση καταλήξει de facto σύμμαχος της Αλ Κάιντα, αν και θα σηματοδοτήσει την επιστροφή σε έναν καταστροφικό χαριεντισμό με τον διεθνή ισλαμικό φονταμενταλισμό. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι εκείνοι που χρησιμοποιούν χημικά όπλα πρέπει να προσαχθούν στο διεθνές δικαστήριο. Αλλά μια ειρηνευτική διαδικασία με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ και τη συμμετοχή όλων των τοπικών και περιφερειακών παραγόντων παραμένει η μόνη λύση. Ίσως δεν ικανοποιεί την κατανοητή παρόρμηση ότι «πρέπει να κάνουμε κάτι». Σε τελική ανάλυση, με το να ρίχνεις νερό σε μια πυρκαγιά «κάνεις κάτι». Ο εφιάλτης της Συρίας φαίνεται σαν να μην μπορούσε να πάει χειρότερα: η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσε, με ολέθριες συνέπειες για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

Πηγή: The Independent

Μετάφραση: Αντώνης Γαλανόπουλος

Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτα στο αφιέρωμα της Λέσχης για την Συρία