Μια παρτίδα σκάκι και ο νόμος των ακούσιων συνεπειών

του Φώτη Γαϊτάνη
   
  Ο χαρακτήρας του ανθρώπου τον κάνει να επιλέγει από νωρίς αν είναι υπέρ ή κατά της έρευνας και της γνώσης, αυτών δηλαδή των στοιχείων που αποτελούν τους θεμέλιους λίθους της κριτικής σκέψης. Όσοι την υποβοηθούν συνήθως εξυψώνονται και κερδίζουν τον τίτλο του αγνού ενώ όσοι την παρακωλύουν αποκτούν και αυτοί τον δικό τους τίτλο, αυτόν του δειλού και του αχρείου. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο κάθε άνθρωπος τείνει να αντιπαρατίθεται με το ηθικό του αντίθετο, όπως ακριβώς τα μαύρα και τα άσπρα κομμάτια σε μια σκακιέρα. 

                                                                                                                                              
    Την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου τη μέρα που οι εργαζόμενοι της Ελλάδας αντιστέκονται  στον σκοταδισμό που συνοδεύει την πολιτική λιτότητας, κάποιοι άλλοι, εργαζόμενοι και αυτοί, εκτίμησαν πως για την κατάσταση τους φταίει η έρευνα και η γνώση. Έτσι λίγο μετά τις 14:00, μια ομάδα υπαλλήλων από τις εργολαβίες του campus κατέλαβαν το ΚΕΔΕΑ (Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων) το κτίριο που αποτελεί ίσως τον πυρήνα από όπου η εξειδικευμένη έρευνα γίνεται κτήμα της κοινωνίας. Αν λοιπόν το Α.Π.Θ. είναι ένας ζωντανός οργανισμός το ΚΕΔΕΑ είναι σίγουρα η καρδιά. Υπάρχει όμως κάτι που θα μπορούσε να αιτιολογεί αυτή την κίνηση;    

      Από τις 24 Σεπτεμβρίου οι εργαζόμενοι στις εργολαβίες του campus βρίσκονται σε απεργία. Οι διεκδικήσεις τους είναι κατ' αρχήν εύλογες. Θέλουν να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους και να αποτινάξουν από πάνω τους τον εργολάβο ώστε να πετύχουν οι ίδιοι ένα πιο "ζεστό" εργασιακό μέλλον αλλά και να εξοικονομήσει το ΑΠΘ ζωτικούς για την λειτουργία του πόρους. Το ζήτημα της έλλειψης πόρων βέβαια είχε προβλεφθεί από το Πρυτανικό Συμβούλιο και την Σύγκλητο εδώ και 1,5 χρόνο.  Μάλιστα υπήρξε μέριμνα τότε, με την κατάθεση μιας ολοκληρωμένης πρότασης 5 σημείων. Το γιατί παρόλα αυτά φτάσαμε ως εδώ φέρει πεντακάθαρα την σφραγίδα του υπουργείου και  ευτυχώς για εμένα το έχει εξιστορήσει με κάθε λεπτομέρεια κάποιος άλλος.         

     Εδώ και κάτι παραπάνω από ένα μήνα  λοιπόν το Α.Π.Θ. έχει μεταβληθεί σε μια απέραντη σκακιέρα. Στη θέση του παίκτη με τα μελανά πιόνια βρίσκονται οι εργολαβικοί με μια μερίδα "αριστερίστικων" ομάδων, που χωρίς να το αντιλαμβάνονται κινούνται υπό την τακτική που καταστρώνει το υπουργείο εργασίας ώστε να αντιμετωπιστούν τα "κακά παιδιά" που έχουν κάνει το πανεπιστήμιο εστία διαφορετικής σκέψης. Τα "κακά παιδιά" που εδώ βρίσκονται  στη θέση του παίκτη με τα λευκά δεν είναι άλλοι από τους απλούς φοιτητές και καθηγητές, την Πρυτανεία και την Σύγκλητο. Ο διαχωρισμός αυτός δεν είναι ο συμβατικός διαχωρισμός κακού και καλού, μια και ο ρόλος του άσπρου και του μαύρου στην σκακιέρα δεν κρύβουν τον προφανή συμβολισμό . Οι εργαζόμενοι των εργολαβιών λόγω της δυσμενής θέσης στην οποία έχουν περιέλθει, υπέπεσαν από σφάλμα σε σπασμωδική αντίδραση και αντίστροφα. Αγνοούν ότι για την κατάσταση, την ευθύνη φέρει αυτούσια η κυβερνητική εκπαιδευτική πολιτική που ενώ παρέχει πενιχρούς πόρους, έχει το θράσος να ασκεί κριτική για την ποιότητα του παραγόμενου έργου, υποβαθμίζει με επικοινωνιακά τρίκ ακόμα και σημαντικά επιτεύγματα. Η συμπεριφορά τους αυτή είναι τόσο προβλέψιμη που με κάνει να πιστεύω πως οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους . Όταν αντιμετωπίζεις ένα πρόβλημα και δεν μπορείς να έχεις "οπτική" επαφή με το υπαίτιο τότε τα βάζεις με ότι βλέπεις, δημιουργώντας υποκατάστατα αντιπάλων ώστε να αισθάνεσαι πως δεν τα παρατάς αμαχητί. Δυστυχώς όμως κανείς δεν μπορεί να κερδίσει μια παρτίδα σκάκι αν δεν πάρει τον βασιλιά του αντιπάλου.

"Τακτική είναι να ξέρεις τι να κάνεις όταν υπάρχει κάτι που να μπορείς να κάνεις. Στρατηγική είναι να ξέρεις τι να κάνεις όταν δεν υπάρχει τίποτα να κάνεις".

      Είναι περίεργο πως καμιά φορά ξεκινάς για να σώσεις τον εαυτό σου και στο τέλος τον καταδικάζεις. Αυτό ακριβώς συνέβη και με τους εργολαβικούς εργαζομένους. Τυφλωμένοι από το δίκαιο του αιτήματος τους προχώρησαν σε δράσεις και ενέργειες, όπως η κατάληψη του ΚΕΔΕΑ, η απουσία προσωπικού ασφαλείας για τις 3 πρώτες εβδομάδες τις απεργίας και οι προπηλακισμοί  φοιτητών που ήθελαν να διατηρήσουν μια στοιχειώδη καθαριότητα στα αμφιθέατρα τους.  

"Πρέπει να φέρνει κανείς πάντα τον εαυτό του σε τέτοια θέση, ώστε να μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε δύο εναλλακτικές".

 Οι κινήσεις των εργολαβικών στερούνται παντελώς στρατηγικής αλλά και τακτικής. Ουσιαστικά αυτό που κάνουν είναι  σαματά  ώστε να τους δώσει κάποιος σημασία, δεν διαφέρει δηλαδή η "τακτική" τους από ότι κάνει ένα νήπιο για να το προσέξει η μαμά του. Αλλά τι θα μπορούσαν να έχουν κάνει;                                                                                                                 
Ίσως θα μπορούσαν να προσανατολίσουν τον αγώνα τους ξεκάθαρα ενάντια στο υπουργείο. Να χτίσουν συμμαχίες μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και όλοι μαζί  να προχωρήσουμε  σε σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων με αναγνωρισμένους στο κοινό της Θεσσαλονίκης καθηγητές όπου θα αναδεικνυόταν ο μητροπολιτικός χαρακτήρας του πανεπιστημίου και η συμβολή των εργαζομένων σε αυτόν. Οι ενημερωτικές δράσεις θα μπορούσαν να έχουν δυναμικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα σε κεντρικά σημεία της πόλης να υπάρχουν αναπαραστάσεις χώρων του ΑΠΘ και πως θα είναι αυτοί αν δεν μπορούν να συντηρηθούν οι εργαζόμενοι του. Προφανώς μέχρι να αποδώσουν αυτές οι δράσεις θα παραμένει το πρόβλημα της χρηματοδότησης και η λύση δεν είναι άλλη από να δεχτούν μειώσεις κατάλληλες στους μισθούς τους ώστε να είναι εφικτό να πληρωθούν με νόμιμες αποδοχές αλλά να μπορεί και το ίδρυμα να λειτουργεί απρόσκοπτα.          

 Αν η κατάσταση συνεχίσει ως έχει με την καρδιά (ΚΕΔΕΑ) και το μυαλό (κτίριο διοίκησης) να βρίσκονται εκτός λειτουργίας θα αρχίσουν να γίνονται εμφανείς οι ακούσιες συνέπειες των ενεργειών κάποιων εργαζομένων που επειδή φοβούνται το οικονομικό κώμα προσπαθούν να το αναπαράγουν σε ολόκληρο το ίδρυμα ως τιμωρία.      

  Το θέμα στην περίπτωση μας είναι τα μαύρα πιόνια να κοιτάξουν για μια στιγμή στον καθρέφτη και να αποφασίσουν να παίξουν για την λευκή σκακιέρα. Αλλιώς αν συνεχίσει  η διαμάχη το αποτέλεσμα θα είναι καμένη γη κάτι που δεν είναι και τόσο απίθανο αν λάβουμε υπόψη μας πως τα σκουπίδια είναι κάτι παραπάνω από εύφλεκτα. Τα στρατιωτάκια λοιπόν είναι αυτά που θα δώσουν την λύση και αυτή θα ξεκινήσει με την επαναλειτουργία των κτιρίων που αποτελούν την ψυχή του ιδρύματος.