Ευρωπαϊκή Ένωση: Επανάσταση απο τα πάνω
του Etienne Balibar
Τι συνέβη στην Ευρώπη, μετά από την πτώση της ελληνικής και ιταλικής κυβέρνησης και την καταστροφή της ισπανικής αριστεράς στις εκλογές της Κυριακής (20/11); Ένα γεγονός στην μικρή ιστορία των πολιτικών αλλαγών που έχουν κουραστεί να τρέχουν πίσω από την οικονομική κρίση; Ή η υπέρβαση ενός ορίου της ανάπτυξης της κρίσης, η οποία θα έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στους θεσμούς και τον τρόπο με τον οποίο νομιμοποιούνται; Παρά το άγνωστο, πρέπει να παρθεί το ρίσκο ενός απολογισμού.
Οι εκλογικές διαδικασίες (όπως αυτή που ίσως συμβεί στη Γαλλία σε έξι μήνες) δε χρειάζονται εκτενή σχολιασμό. Είναι σαφές ότι οι ψηφοφόροι θεωρούν τις Κυβερνήσεις υπεύθυνες για την αυξανόμενη ανασφάλεια με την οποία ζει σήμερα η πλειοψηφία των πολιτών στις χώρες μας και δεν τρέφουν πολλές αυταπάτες για τους διάδοχους τους (Δεν υπάρχει αμφιβολία. Μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι μετά τον Berlusconi, ο Monti, σπάει, για την ώρα, κάθε ρεκόρ δημοτικότητας). Το πιο σοβαρό ζήτημα είναι η αλλαγή των θεσμών. Ο συνδυασμός των παραιτήσεων, υπό την πίεση των αγορών που αυξάνουν ή μειώνουν το χρεωστικό επιτόκιο και της επιβεβαίωσης μιας γαλλο – γερμανικής “δικτατορίας” στο εσωτερικό της Ε.Ε., με την ενθρόνιση “ειδικών” που συνδέονται με τον χρηματοοικονομικό τομέα και συμβουλεύονται ή εποπτεύονται από το ΔΝΤ, δε μπορεί παρά να προκαλέσει συζητήσεις, συναισθήματα, ανησυχίες, δικαιολογίες.
Ένα από τα πιο συχνά θέματα είναι αυτό της “δικτατορίας των επιτρόπων”, η οποία αναστέλλει τη δημοκρατία με σκοπό να αναδημιουργήσει τη δυνατότητα ύπαρξης της – έννοια που ορίστηκε από τον Bodin στις αρχές του σύγχρονου Κράτους και αργότερα διατυπώθηκε από τον Carl Schmitt. Σήμερα οι “επίτροποι” δε μπορεί να είναι στρατιωτικοί ή δικαστές, πρέπει να είναι οικονομολόγοι. Είναι αυτό που έγραψε ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Le Figaro στις 15 Νοεμβρίου: “Η έκταση και η διάρκεια της πρωθυπουργίας (των Monti και Παπαδήμου) πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη ώστε να είναι αποτελεσματική. Αλλά πρέπει , και η μία και η άλλη, να είναι περιορισμένες ώστε να διασφαλιστεί, υπό τις καλύτερες συνθήκες, η επιστροφή στη δημοκρατική νομιμότητα. Δε γίνεται να είναι δυνατό να ειπωθεί ότι η Ευρώπη δε μπορεί παρά μόνο να χτιστεί στην πλάτη του λαού.”
Ωστόσο, από αυτή την αναφορά προτιμώ μία άλλη : αυτή της “επανάστασης από τα πάνω” που επιχειρούν οι ηγέτες των κυρίαρχων κρατών και η “τεχνοκρατική δομή” των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης υπό την πίεση της αναγκαιότητας (κατάρρευση του ενιαίου νομίσματος). Γνωρίζουμε ότι αυτή η έννοια, που επινοήθηκε από τον Bismarck, σημαίνει μια αλλαγή στη δομή του συντάγματος, άρα εξισορρόπηση εξουσίας μεταξύ κοινωνίας και Κράτους, οικονομίας και πολιτικής, με αποτέλεσμα μια “προληπτική πολιτική” από την πλευρά των αρχουσών τάξεων. Δεν είναι αυτό το οποίο συμβαίνει με την εξουδετέρωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, τη θεσμοθέτηση των δημοσιονομικών ελέγχων και της φορολογίας από την Ε.Ε., την ιεροποίηση των τραπεζικών τόκων στο όνομα της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας; Αδιαμφισβήτητα, αυτές οι αλλαγές έχουν βλαστήσει εδώ και καιρό, αλλά ποτέ δεν έχουν διεκδικηθεί ως μέρος μιας νέας διαμόρφωσης της πολιτικής εξουσίας. Επομένως, ο Wolfgamg Schäuble δεν έκανε λάθος με το να παρουσιάσει ως μελλοντική “αληθινή επανάσταση” την εκλογή του προέδρου του Ευρωπαϊκού συμβουλίου με καθολική ψηφοφορία, που θα παρείχε στο νέο οικοδόμημα το φωτοστέφανο της δημοκρατίας. Μόνο που η επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη, ή τουλάχιστον έχει σκιαγραφηθεί.
Ωστόσο, ας μην το κρύβουμε, η επιτυχία αυτής της προσπάθειας δεν είναι εξασφαλισμένη. Τρία εμπόδια εμφανίζονται σε αυτό το δρόμο, που συνδυάζοντας τα αποτελέσματά τους μπορεί να οδηγήσουν σε μια επιδείνωση της κρίσης και ως εκ τούτου στο “τέλος” της Ευρώπης ως συλλογικό πλάνο. Αρχικά καμία θεσμική ρύθμιση δε μπορεί, εξ’ ορισμού, να διασφαλίσει τις αγορές – φράση κλειδί για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας – εφόσον αυτή τροφοδοτείται από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας και τη δυνατότητα βραχυπρόθεσμων κερδών. Είναι η αρχή της αύξησης των παραγόμενων “προϊόντων” και του spread στα ποσοστά δανεισμού. Τα θεσμικά όργανα των επενδυτών που τροφοδοτούν το shadowbanking οδηγούν τους εθνικούς προϋπολογισμούς στο χείλος του γκρεμού, ενώ οι τράπεζες πρέπει να βασίζονται στα Κράτη (και στους φορολογούμενους) σε περίπτωση κρίσης ρευστότητας. Αλλά και οι μεν και οι δε αποτελούν ένα ενιαίο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Όσο η “οικονομία του χρέους”, η οποία διέπει σήμερα τις κοινωνίες μας από πάνω έως κάτω, δεν είναι αμφισβητήσιμη, καμία “λύση” δε θα είναι βιώσιμη. Ωστόσο η τρέχουσα “διακυβέρνηση” αποκλείει αυτή τη δυνατότητα εκ πρώτης όψεως, ακόμη και αν αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη θυσία κάθε ανάπτυξης επ’ αόριστον.
Το δεύτερο εμπόδιο είναι η εντατικοποίηση των ενδοευρωπαϊκών συγκρούσεων. Όχι μόνο έχουμε μια “Ευρώπη δύο ταχυτήτων”, αλλά θα μετατραπεί σε Ευρώπη των τριών ή τεσσάρων ταχυτήτων και θα απειλείται από κατάρρευση ανά πάσα στιγμή. Από τις χώρες που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ, κάποιες (οι υπεργολάβοι της γερμανικής βιομηχανίας στην Ανατολή) θα επιδιώξουν μεγαλύτερη ολοκλήρωση, ενώ οι άλλες (κυρίως το Ηνωμένο Βασίλειο), παρά την εξάρτηση τους από την ενιαία αγορά, θα διακόψουν ή θα αναστείλουν τη συμμετοχή τους. Όσον αφορά το μηχανισμό των “κυρώσεων” εναντίον των χαμηλών επιδόσεων δημοσιονομικής λιτότητας, θα αποτελούσε ψευδαίσθηση να πιστέψει κανείς ότι θα επηρεάσει μόνο τις χώρες της “περιφέρειας”. Και αρκεί να δει κανείς ότι όλο αυτό έχει οδηγήσει την Ελλάδα σε κατάσταση αφαίμαξης και στα πρόθυρα εξέγερσης, για να φανταστεί τα αποτελέσματα μιας γενικής υιοθέτησης της ίδιας “συνταγής” για ολόκληρη την Ευρώπη. Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο, το γαλλό – γερμανικό “διευθυντήριο”, ήδη κλονισμένο από τη διαφωνία για το ρόλο της Κεντρικής Τράπεζας, έχει πολύ μικρή πιθανότητα να αναδυθεί ισχυρό μέσα από αυτές τις δοκιμασίες, παρά το εκλογικό συμφέρον των μελών του και κυρίως του Γάλλου προέδρου.
Αλλά, το πιο δύσκολο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί είναι αυτό της κοινής γνώμης. Αναμφίβολα, ο εκβιασμός του χάους, η συνεχής απειλή υποβάθμισης μπορούν να παραλύσουν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Δε μπορούν να αναβάλουν επ’ αόριστον την ανάγκη απόκτησης λαϊκής ψήφου για τις αλλαγές που θα περιλαμβάνονται σε μια αναθεώρηση των συνθηκών, όσο “περιορισμένη” και αν είναι. Και οποιαδήποτε διαβούλευση είναι πιθανό να στραφεί ενάντια στο σχέδιο, όπως συνέβη το 2004. Έτσι στην κρίση της στρατηγικής θα προστεθεί μια κρίση εκπροσώπησης, και αυτή επίσης σε προχωρημένο στάδιο.
Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, υπό αυτές τις συνθήκες, να ακούγονται επικριτικές φωνές. Αλλά ακούγονται από αντίθετες κατευθύνσεις. Μερικοί (όπως ο Jürgen Habermas) υποστηρίζουν “ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης”, αλλά διαβεβαιώνουν ότι είναι βιώσιμη μόνο στην περίπτωση ενός τριπλού “εκ νέου εκδημοκρατισμού”: αποκατάσταση της πολιτικής σε βάρος της χρηματοδότησης, έλεγχος των κεντρικών αποφάσεων με ενισχυμένη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, επιστροφή στο στόχο που αφορά την αλληλεγγύη και τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Οι άλλοι (ιδίως Γάλλοι θεωρητικοί που υποστηρίζουν την αποπαγκοσμιοποίηση) βλέπουν στη νέα διακυβέρνηση το αποτέλεσμα της υποβολής του “κυρίαρχου” λαού σε μια υπερεθνική δομή που δε μπορεί να χρησιμεύσει παρά μόνο στον νεοφιλελευθερισμό και στη στρατηγική της “συσσώρευσης από την αποστέρηση της ιδιοκτησίας”. Οι πρώτοι είναι σαφώς ανεπαρκείς και οι δεύτεροι κινδυνεύουν να αναμιχθούν με δυνητικά ξενοφοβικούς εθνικισμούς.
Το κυρίαρχο ερώτημα είναι να ξέρει κανείς πως θα κινηθεί η “επανάσταση των πολιτών”, της οποίας την άνοδο δε φοβήθηκε να ανακοινώσει πριν λίγες μέρες ο Jean – Pierre Jouyet. Μια άνοδο ενάντια στη “δικτατορία των αγορών” της οποίας οι Κυβερνήσεις είναι τα μέσα. Η επανάσταση θα στραφεί “κατά της εργαλειοποίησης του χρέους” που διασχίζει τα σύνορα ή θα ορίσει μια “ευρωπαϊκή ολοκλήρωση” σαν μια θεραπεία χειρότερη από την ασθένεια; Θα προσπαθήσει, όπου η διαχείριση της κρίσης έχει οδηγήσει σε συγκέντρωση του νόμου ή de facto εξουσία, να καθιερώσει την αντι – εξουσία όχι μόνο συνταγματικά, αλλά αυτόνομα και αν κριθεί απαραίτητο επαναστατικά; Θα ήταν ικανοποιημένη με το να απαιτήσει την ανασύσταση του παλιού εθνικού και κοινωνικού Κράτους, που σήμερα έχει καταβροχθιστεί από την οικονομία του χρέους, ή θα αναζητήσει σοσιαλιστικές και διεθνιστικές εναλλακτικές ώστε να θέσει τα θεμέλια για μια οικονομία βασισμένη στη χρήση και τη δραστηριότητα, στην κλίμακα της παγκοσμιοποίησης, της οποίας η Ευρώπη δεν είναι παρά μια επαρχία; Θα είναι, μπορούμε να στοιχηματίσουμε, η εξάπλωση και η διάδοση, σε όλη την Ευρώπη, των ανισοτήτων και των αποτελεσμάτων της ύφεσης (κυρίως της ανεργίας) που θα αποτελέσουν τον καθοριστικό παράγοντα για να αρθούν αυτές οι αβεβαιότητες. Αλλά είναι η ικανότητα ανάλυσης και αγανάκτησης των “διανοούμενων” και των “αγωνιστών” που θα δώσει – ή όχι – τα συμβολικά μέσα.
Πηγή: Liberation
Μετάφραση: Κωνσταντίνα Μαγγίνα
Τι συνέβη στην Ευρώπη, μετά από την πτώση της ελληνικής και ιταλικής κυβέρνησης και την καταστροφή της ισπανικής αριστεράς στις εκλογές της Κυριακής (20/11); Ένα γεγονός στην μικρή ιστορία των πολιτικών αλλαγών που έχουν κουραστεί να τρέχουν πίσω από την οικονομική κρίση; Ή η υπέρβαση ενός ορίου της ανάπτυξης της κρίσης, η οποία θα έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στους θεσμούς και τον τρόπο με τον οποίο νομιμοποιούνται; Παρά το άγνωστο, πρέπει να παρθεί το ρίσκο ενός απολογισμού.
Οι εκλογικές διαδικασίες (όπως αυτή που ίσως συμβεί στη Γαλλία σε έξι μήνες) δε χρειάζονται εκτενή σχολιασμό. Είναι σαφές ότι οι ψηφοφόροι θεωρούν τις Κυβερνήσεις υπεύθυνες για την αυξανόμενη ανασφάλεια με την οποία ζει σήμερα η πλειοψηφία των πολιτών στις χώρες μας και δεν τρέφουν πολλές αυταπάτες για τους διάδοχους τους (Δεν υπάρχει αμφιβολία. Μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι μετά τον Berlusconi, ο Monti, σπάει, για την ώρα, κάθε ρεκόρ δημοτικότητας). Το πιο σοβαρό ζήτημα είναι η αλλαγή των θεσμών. Ο συνδυασμός των παραιτήσεων, υπό την πίεση των αγορών που αυξάνουν ή μειώνουν το χρεωστικό επιτόκιο και της επιβεβαίωσης μιας γαλλο – γερμανικής “δικτατορίας” στο εσωτερικό της Ε.Ε., με την ενθρόνιση “ειδικών” που συνδέονται με τον χρηματοοικονομικό τομέα και συμβουλεύονται ή εποπτεύονται από το ΔΝΤ, δε μπορεί παρά να προκαλέσει συζητήσεις, συναισθήματα, ανησυχίες, δικαιολογίες.
Ένα από τα πιο συχνά θέματα είναι αυτό της “δικτατορίας των επιτρόπων”, η οποία αναστέλλει τη δημοκρατία με σκοπό να αναδημιουργήσει τη δυνατότητα ύπαρξης της – έννοια που ορίστηκε από τον Bodin στις αρχές του σύγχρονου Κράτους και αργότερα διατυπώθηκε από τον Carl Schmitt. Σήμερα οι “επίτροποι” δε μπορεί να είναι στρατιωτικοί ή δικαστές, πρέπει να είναι οικονομολόγοι. Είναι αυτό που έγραψε ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Le Figaro στις 15 Νοεμβρίου: “Η έκταση και η διάρκεια της πρωθυπουργίας (των Monti και Παπαδήμου) πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη ώστε να είναι αποτελεσματική. Αλλά πρέπει , και η μία και η άλλη, να είναι περιορισμένες ώστε να διασφαλιστεί, υπό τις καλύτερες συνθήκες, η επιστροφή στη δημοκρατική νομιμότητα. Δε γίνεται να είναι δυνατό να ειπωθεί ότι η Ευρώπη δε μπορεί παρά μόνο να χτιστεί στην πλάτη του λαού.”
Ωστόσο, από αυτή την αναφορά προτιμώ μία άλλη : αυτή της “επανάστασης από τα πάνω” που επιχειρούν οι ηγέτες των κυρίαρχων κρατών και η “τεχνοκρατική δομή” των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης υπό την πίεση της αναγκαιότητας (κατάρρευση του ενιαίου νομίσματος). Γνωρίζουμε ότι αυτή η έννοια, που επινοήθηκε από τον Bismarck, σημαίνει μια αλλαγή στη δομή του συντάγματος, άρα εξισορρόπηση εξουσίας μεταξύ κοινωνίας και Κράτους, οικονομίας και πολιτικής, με αποτέλεσμα μια “προληπτική πολιτική” από την πλευρά των αρχουσών τάξεων. Δεν είναι αυτό το οποίο συμβαίνει με την εξουδετέρωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, τη θεσμοθέτηση των δημοσιονομικών ελέγχων και της φορολογίας από την Ε.Ε., την ιεροποίηση των τραπεζικών τόκων στο όνομα της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας; Αδιαμφισβήτητα, αυτές οι αλλαγές έχουν βλαστήσει εδώ και καιρό, αλλά ποτέ δεν έχουν διεκδικηθεί ως μέρος μιας νέας διαμόρφωσης της πολιτικής εξουσίας. Επομένως, ο Wolfgamg Schäuble δεν έκανε λάθος με το να παρουσιάσει ως μελλοντική “αληθινή επανάσταση” την εκλογή του προέδρου του Ευρωπαϊκού συμβουλίου με καθολική ψηφοφορία, που θα παρείχε στο νέο οικοδόμημα το φωτοστέφανο της δημοκρατίας. Μόνο που η επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη, ή τουλάχιστον έχει σκιαγραφηθεί.
Ωστόσο, ας μην το κρύβουμε, η επιτυχία αυτής της προσπάθειας δεν είναι εξασφαλισμένη. Τρία εμπόδια εμφανίζονται σε αυτό το δρόμο, που συνδυάζοντας τα αποτελέσματά τους μπορεί να οδηγήσουν σε μια επιδείνωση της κρίσης και ως εκ τούτου στο “τέλος” της Ευρώπης ως συλλογικό πλάνο. Αρχικά καμία θεσμική ρύθμιση δε μπορεί, εξ’ ορισμού, να διασφαλίσει τις αγορές – φράση κλειδί για τον περιορισμό της κερδοσκοπίας – εφόσον αυτή τροφοδοτείται από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας και τη δυνατότητα βραχυπρόθεσμων κερδών. Είναι η αρχή της αύξησης των παραγόμενων “προϊόντων” και του spread στα ποσοστά δανεισμού. Τα θεσμικά όργανα των επενδυτών που τροφοδοτούν το shadowbanking οδηγούν τους εθνικούς προϋπολογισμούς στο χείλος του γκρεμού, ενώ οι τράπεζες πρέπει να βασίζονται στα Κράτη (και στους φορολογούμενους) σε περίπτωση κρίσης ρευστότητας. Αλλά και οι μεν και οι δε αποτελούν ένα ενιαίο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Όσο η “οικονομία του χρέους”, η οποία διέπει σήμερα τις κοινωνίες μας από πάνω έως κάτω, δεν είναι αμφισβητήσιμη, καμία “λύση” δε θα είναι βιώσιμη. Ωστόσο η τρέχουσα “διακυβέρνηση” αποκλείει αυτή τη δυνατότητα εκ πρώτης όψεως, ακόμη και αν αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη θυσία κάθε ανάπτυξης επ’ αόριστον.
Το δεύτερο εμπόδιο είναι η εντατικοποίηση των ενδοευρωπαϊκών συγκρούσεων. Όχι μόνο έχουμε μια “Ευρώπη δύο ταχυτήτων”, αλλά θα μετατραπεί σε Ευρώπη των τριών ή τεσσάρων ταχυτήτων και θα απειλείται από κατάρρευση ανά πάσα στιγμή. Από τις χώρες που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ, κάποιες (οι υπεργολάβοι της γερμανικής βιομηχανίας στην Ανατολή) θα επιδιώξουν μεγαλύτερη ολοκλήρωση, ενώ οι άλλες (κυρίως το Ηνωμένο Βασίλειο), παρά την εξάρτηση τους από την ενιαία αγορά, θα διακόψουν ή θα αναστείλουν τη συμμετοχή τους. Όσον αφορά το μηχανισμό των “κυρώσεων” εναντίον των χαμηλών επιδόσεων δημοσιονομικής λιτότητας, θα αποτελούσε ψευδαίσθηση να πιστέψει κανείς ότι θα επηρεάσει μόνο τις χώρες της “περιφέρειας”. Και αρκεί να δει κανείς ότι όλο αυτό έχει οδηγήσει την Ελλάδα σε κατάσταση αφαίμαξης και στα πρόθυρα εξέγερσης, για να φανταστεί τα αποτελέσματα μιας γενικής υιοθέτησης της ίδιας “συνταγής” για ολόκληρη την Ευρώπη. Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο, το γαλλό – γερμανικό “διευθυντήριο”, ήδη κλονισμένο από τη διαφωνία για το ρόλο της Κεντρικής Τράπεζας, έχει πολύ μικρή πιθανότητα να αναδυθεί ισχυρό μέσα από αυτές τις δοκιμασίες, παρά το εκλογικό συμφέρον των μελών του και κυρίως του Γάλλου προέδρου.
Αλλά, το πιο δύσκολο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί είναι αυτό της κοινής γνώμης. Αναμφίβολα, ο εκβιασμός του χάους, η συνεχής απειλή υποβάθμισης μπορούν να παραλύσουν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Δε μπορούν να αναβάλουν επ’ αόριστον την ανάγκη απόκτησης λαϊκής ψήφου για τις αλλαγές που θα περιλαμβάνονται σε μια αναθεώρηση των συνθηκών, όσο “περιορισμένη” και αν είναι. Και οποιαδήποτε διαβούλευση είναι πιθανό να στραφεί ενάντια στο σχέδιο, όπως συνέβη το 2004. Έτσι στην κρίση της στρατηγικής θα προστεθεί μια κρίση εκπροσώπησης, και αυτή επίσης σε προχωρημένο στάδιο.
Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, υπό αυτές τις συνθήκες, να ακούγονται επικριτικές φωνές. Αλλά ακούγονται από αντίθετες κατευθύνσεις. Μερικοί (όπως ο Jürgen Habermas) υποστηρίζουν “ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης”, αλλά διαβεβαιώνουν ότι είναι βιώσιμη μόνο στην περίπτωση ενός τριπλού “εκ νέου εκδημοκρατισμού”: αποκατάσταση της πολιτικής σε βάρος της χρηματοδότησης, έλεγχος των κεντρικών αποφάσεων με ενισχυμένη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, επιστροφή στο στόχο που αφορά την αλληλεγγύη και τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Οι άλλοι (ιδίως Γάλλοι θεωρητικοί που υποστηρίζουν την αποπαγκοσμιοποίηση) βλέπουν στη νέα διακυβέρνηση το αποτέλεσμα της υποβολής του “κυρίαρχου” λαού σε μια υπερεθνική δομή που δε μπορεί να χρησιμεύσει παρά μόνο στον νεοφιλελευθερισμό και στη στρατηγική της “συσσώρευσης από την αποστέρηση της ιδιοκτησίας”. Οι πρώτοι είναι σαφώς ανεπαρκείς και οι δεύτεροι κινδυνεύουν να αναμιχθούν με δυνητικά ξενοφοβικούς εθνικισμούς.
Το κυρίαρχο ερώτημα είναι να ξέρει κανείς πως θα κινηθεί η “επανάσταση των πολιτών”, της οποίας την άνοδο δε φοβήθηκε να ανακοινώσει πριν λίγες μέρες ο Jean – Pierre Jouyet. Μια άνοδο ενάντια στη “δικτατορία των αγορών” της οποίας οι Κυβερνήσεις είναι τα μέσα. Η επανάσταση θα στραφεί “κατά της εργαλειοποίησης του χρέους” που διασχίζει τα σύνορα ή θα ορίσει μια “ευρωπαϊκή ολοκλήρωση” σαν μια θεραπεία χειρότερη από την ασθένεια; Θα προσπαθήσει, όπου η διαχείριση της κρίσης έχει οδηγήσει σε συγκέντρωση του νόμου ή de facto εξουσία, να καθιερώσει την αντι – εξουσία όχι μόνο συνταγματικά, αλλά αυτόνομα και αν κριθεί απαραίτητο επαναστατικά; Θα ήταν ικανοποιημένη με το να απαιτήσει την ανασύσταση του παλιού εθνικού και κοινωνικού Κράτους, που σήμερα έχει καταβροχθιστεί από την οικονομία του χρέους, ή θα αναζητήσει σοσιαλιστικές και διεθνιστικές εναλλακτικές ώστε να θέσει τα θεμέλια για μια οικονομία βασισμένη στη χρήση και τη δραστηριότητα, στην κλίμακα της παγκοσμιοποίησης, της οποίας η Ευρώπη δεν είναι παρά μια επαρχία; Θα είναι, μπορούμε να στοιχηματίσουμε, η εξάπλωση και η διάδοση, σε όλη την Ευρώπη, των ανισοτήτων και των αποτελεσμάτων της ύφεσης (κυρίως της ανεργίας) που θα αποτελέσουν τον καθοριστικό παράγοντα για να αρθούν αυτές οι αβεβαιότητες. Αλλά είναι η ικανότητα ανάλυσης και αγανάκτησης των “διανοούμενων” και των “αγωνιστών” που θα δώσει – ή όχι – τα συμβολικά μέσα.
Πηγή: Liberation
Μετάφραση: Κωνσταντίνα Μαγγίνα
Ευρωπαϊκή Ένωση: Επανάσταση απο τα πάνω
Reviewed by Κοίτα τον Ουρανό
on
12:22:00 μ.μ.
Rating:
Reviewed by Κοίτα τον Ουρανό
on
12:22:00 μ.μ.
Rating:
1 σχόλιο:
Πολύ καλό άρθρο. Ουσιαστικά λέει βέβαια όσα λέγαμε τόσο καιρό, αλλά άλλο να το ακούς από Έλληνες αριστερούς κι άλλο από Γάλλους...
Δημοσίευση σχολίου